Kerajaan negeri Terengganu dan Selangor berkongsi tempat pertama dalam Indeks Belanjawan Terbuka yang dikeluarkan Institut Demokrasi dan Hal-Ehwal Ekonomi (Ideas) Malaysia (MyOBI) 2024 yang menganalisis tahap ketelusan belanjawan negeri di seluruh Malaysia.
Dalam julat antara 0 hingga 100, kedua-dua negeri memperoleh 76 mata di bawah kategori "ketersediaan awam" yang mengukur akses kepada dokumen belanjawan utama.
Ketua pegawai eksekutif Ideas Tricia Yeoh dalam ucapan perasmiannya untuk melancarkan indeks itu menekankan tentang kepentingan ketelusan belanjawan dan penyertaan awam dalam proses berkaitan pengurusan wang pembayar cukai.
"Akhirnya, tujuan ketelusan adalah untuk membolehkan akauntabiliti dan penyertaan demokratik dalam proses belanjawan," kata Yeoh.
“MyOBI berhasrat untuk mengukuhkan penanda aras nasional bagi pendedahan kewangan proaktif daripada 13 kerajaan negeri.
“Dengan meletakkan kedudukan negeri-negeri dari segi ketelusan belanjawan, kami berharap dapat melihat negeri-negeri ini bersaing untuk meningkatkan status mereka, serta mengenai langkah-langkah pengawasan,” katanya.
Terengganu yang dipimpin Perikatan Nasional di bawah Menteri Besar Ahmad Samsuri Mokhtar kini mempunyai 32 ahli parlimen dan tiada pembangkang.
Ditemui selepas pelancaran di Kuala Lumpur, Yeoh berkata langkah-langkah yang disyorkan untuk memastikan semak dan imbang termasuk bagi Dewan Undangan Negeri menubuhkan jawatankuasa terpilih yang terdiri daripada pelapis yang bukan sebahagian daripada pentadbiran negeri.
“Mereka mungkin tidak mempunyai ahli parlimen pembangkang tetapi mereka boleh menggunakan ahli parlimen mereka untuk meneliti belanjawan.
"Dalam satu cara, mereka perlu digalakkan untuk bertindak sebagai mekanisme semak dan imbang," jelasnya.
Sementara itu dari Selangor, Adun Subang Jaya Michelle Ng, selaku pengerusi Jawatankuasa Kira-kira Wang Negara DUN, berkata terdapat juga lapan jawatankuasa terpilih lain yang mempunyai kuasa untuk menjalankan perbicaraan mengenai isu-isu yang menjadi kebimbangan.
"Sebagai ahli DUN saya boleh menulis kepada pengerusi jawatankuasa pilihan dan berkata, 'isu ini berlaku jadi sila teliti'," kata Ng pada perbincangan panel yang diadakan sebagai sebahagian daripada pelancaran MyOBI.
Pada masa sama, dia berkata antara penambahbaikan yang sedang dijalankan termasuk menerbitkan hansard atau transkripsi perbicaraan jawatankuasa pilihan sebagai dokumen awam.
Menurut Skor Ketersediaan Awam MyOBI, selain Terengganu dan Selangor di tempat pertama, Negeri Sembilan dan Perak di tempat ke-3 dan ke-4 juga mendapat markah yang cukup untuk memenuhi piawaian untuk ketersediaan dokumen belanjawan utama.
Negeri-negeri berikutnya dari tempat ke-5 hingga ke-9 memberikan "pendedahan minimum" manakala empat negeri terakhir - Perlis, Kelantan, Kedah dan Pahang - merekodkan "pendedahan tidak mencukupi".
